• 9 stycznia 2018

POBIERANIE PLIKÓW Z INTERNETU

POBIERANIE PLIKÓW Z INTERNETU

150 150 Agnieszka Szufel-Figurska

W dobie informatyzacji powszechne jest pobieranie plików z internetu przez jego użytkowników. Nie zawsze jednak taka działalność będzie zgodna z prawem. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880) zawiera szereg unormowań w tym zakresie. Poniższe rozważania należy rozpocząć od przedstawienia treści art. 23 w/w ustawy, który w ust. 1 stanowi, iż ,, bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba, że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym’’. Jednocześnie ust. 2 tegoż artykułu mówi, że ,,zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego’’. W związku z powyższym należy stwierdzić, że pobieranie plików z internetu do skorzystania z nich samemu lub z najbliższymi mieści się w dozwolonym użytku. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że taki utwór musi być już wcześniej rozpowszechniony, co oznacza, że pobranie go przed jego oficjalną premierą nie mieści się w pojęciu dozwolonego użytku osobistego.

Odpowiedzialność karną możemy ponieść dopiero w związku z bezprawnym rozpowszechnianiem takiego pliku, o czym stanowi art. 116 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W treści tegoż przepisu znajdziemy unormowanie, na podstawie którego nielegalne jest rozpowszechnianie cudzego utwory bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom. Przedstawioną powyżej sytuację komplikują popularne na rynku programy typu ,,torrent’’, których mechanizm działa na zasadzie równoczesnego udostępniania pobieranego pliku nieograniczonej ilości osób trzecich, co jak wspomniano powyżej nie jest dozwolone. Jednakże konstrukcja programów typu ,,torrent’’ pozwala na pobieranie jednego pliku łącznie od wszystkich użytkowników, którzy wcześniej pobrali takowy plik i w danym momencie mają aktywne podłączenie do sieci. Takie rozwiązanie technologiczne prowadzi do sytuacji, w której od każdego z użytkowników pobierany jest zazwyczaj mały fragment pliku. Na tym tle w doktrynie i orzecznictwie powstała rozbieżność poglądów odnośnie integralności utworu, bowiem jeżeli przyjąć by założenie, że indywidualni użytkownicy udostępniają jedynie poszczególne fragmenty, z których w sposób rozdzielny nie da się odtworzyć utworu, to nie można tu mówić o integralności całego utworu i takowy użytkownik swoim zachowaniem nie wypełniałby znamion czynu zabronionego z art. 116 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Istnieją jednak poglądy, wedle których indywidualni użytkownicy poprzez udostępnianie określonego fragmentu pliku prowadzą bezpośrednio do pobrania pliku w sposób całościowy przez osobę trzecią. Przyjmując taki tok rozumowania każdy z tychże użytkowników podlegałby odpowiedzialności karnej na podstawie art. 116 w/w ustawy. Należy również zaznaczyć, że w orzecznictwie zdarzają się problemy dotyczące przypisania winy konkretnemu użytkownikowi, bowiem samo korzystanie z sieci internetowej na urządzeniu, na którym zainstalowany jest program typu ,,torrent’’ uruchamia możliwość udostępniania plików nieokreślonej ilości osób trzecich. Nader często zdarzają się przy tym przypadki, że z jednego komputera korzysta kilka osób i nie sposób jasno określić, która z tychże osób ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 116 w/w ustawy.

Zaznaczyć należy, że oprócz ewentualnej odpowiedzialności karnej, osoba udostępniająca pliki w internecie w sposób przedstawiony powyżej może ponieść również dotkliwe konsekwencje na płaszczyźnie odpowiedzialności cywilnoprawnej. Uprawniony z tego tytułu, którego prawa zostały naruszone posiada możliwość domagania się przed Sądem zapłaty kwoty pieniężnej w wysokości dwukrotności opłaty licencyjnej. Jak zatem powyżej zostało wskazane pobieranie plików z internetu często prowadzi do ich jednoczesnego udostępniania, co z kolei może rodzić poważne konsekwencje prawne po stronie użytkowników sieci internetowej.

Jednocześnie pragniemy nadmienić, iż nasza Kancelaria świadczy usługi w zakresie pomocy prawnej na gruncie prawa autorskiego. Cechuje nas w tej mierze wieloletnie doświadczenie i profesjonalizm.

Kontakt z nami
41 362 69 43