Obowiązkowy Mechanizm Podzielonej Płatności wprowadziła nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług, która obowiązuje od 1 listopada 2019 roku. Zakłada ona stopniowe implementowanie zmian w zakresie rozliczania podatku VAT. Największą wprowadzaną modyfikacją w tym zakresie jest rezygnacja z mechanizmu odwrotnego obciążenia w obrocie krajowym. Odwrotne obciążenie zostało bowiem zastąpione obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności.
Od 1 listopada 2019 obowiązkowy Mechanizm Podzielonej Płatności obowiązuje sprzedawców i nabywców towarów i usług określonych w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT, jeżeli wartość transakcji przekroczy 15.000 zł. Mechanizm Podzielonej Płatności, polega na płatności w całości za towar lub usługę z załącznika 15 o wartości powyżej 15.000 zł na konto firmowe przedsiębiorcy. Następnie bank rozdziela płatność na konto firmowe oraz konto VAT.
Załącznik nr 15 zawiera wykaz towarów i usług objętych mechanizmem podzielonej płatności wraz z określeniem dla każdego towaru i usługi symbolu PKWiU. Między innymi:
– złoto inwestycyjne w rozumieniu art. 121 ustawy;
– komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych;
– roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych;
– roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków niemieszkalnych;
– roboty malarskie;
– sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych;
Jak wspomniano powyżej, ustawodawca wprowadzając nową regulację ustalił limit kwotowy, po przekroczeniu którego powstaje obowiązek dokonania rozliczenia w mechanizmie podzielonej płatności. Zgodnie z przyjętym założeniem, konieczność regulowania przez przedsiębiorców należności z wykorzystaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności występuje w przypadku nabywania przez nich tych kwalifikowanych towarów i usług, których wartość udokumentowana fakturą przekracza kwotę (lub jej równowartość) 15.000 złotych brutto. Oznacza to, że w przypadku, w którym faktura o wartości brutto powyżej 15 000 zł będzie zawierała jedną pozycję (przykładowo na kwotę 2000 zł netto + 460 zł VAT) objętą załącznikiem nr 15, wówczas obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczył kwoty równej kwocie podatku z tej konkretnej pozycji, a więc kwoty równej 460 zł. Tym samym, w zakresie transakcji nieprzekraczających wskazanej kwoty nabywca może zastosować Mechanizm Podzielonej Płatności na zasadzie dobrowolności.
Co do zasady, faktura zawierająca transakcje sprzedaży towaru lub usługi skatalogowanej w załączniku nr 15 do ustawy o VAT powinna być oznaczona przez wystawcę informacją „Mechanizm Podzielonej Płatności”. W przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę bez oznaczenia „Mechanizm Podzielonej Płatności”, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT wykazanej na tej fakturze. Jednakże w sytuacji, gdy nabywca, pomimo braku oznaczenia na fakturze, ureguluje w Mechanizmie Podzielonej Płatności kwotę odpowiadającą kwocie podatku przypadającą na dostawę towarów lub świadczenia usług wymienionych we wspomnianym już wcześniej załączniku, to sprzedawca (wystawca faktury) przy spełnieniu dodatkowych warunków (m. in. poinformowania o swoim błędzie nabywcy) będzie mógł uniknąć naliczenia sankcji.
Wprowadzany obowiązek zapłaty faktury dokumentującej nabycie kwalifikowanych towarów lub usług w Mechanizmie Podzielonej Płatności nie jest jednak uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto stosowne oznaczenie słowne. Oznacza to, że nawet jeżeli sprzedawca nie dopełni obowiązku i nie opisze odpowiednio takiej faktury, nabywca zobligowany jest do zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15, zgodnie z Mechanizmem Podzielonej Płatności.
Co więcej, nabywca, podobnie jak to ma miejsce w przypadku zaniedbań sprzedawcy wystawiającego fakturę, powinien także liczyć się z ryzykiem nałożenia na niego sankcji w przypadku, w którym mimo ciążącego na nim obowiązku uregulowania kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze w Mechanizmie Podzielonej Płatności ureguluje tę kwotę w inny sposób. W takiej sytuacji naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe, w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku wykazanego na fakturze, której będzie dotyczyć płatność. Ponadto, oprócz sankcji finansowej w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego, nabywca w opisanej sytuacji będzie się narażał także na ryzyko poniesienia odpowiedzialności karnej skarbowej zagrożonej karą grzywny do 720 stawek dziennych.
Omawiana nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła wyczekiwaną przez wielu przedsiębiorców możliwość dokonywania zapłaty za więcej niż jedną fakturę jednym komunikatem przelewu, poprzez tzw. zbiorczą płatność. Komunikat taki obejmie wszystkie faktury wystawione dla podatnika przez jednego dostawcę lub usługodawcę oraz kwotę odpowiadającą sumie kwot VAT wykazanych w otrzymanych fakturach. Okres, za który podatnik może dokonywać takiej zbiorczej płatności w MPP jest nie krótszy, niż jeden dzień i nie dłuższy, niż jeden miesiąc.
W przypadku dokonywania płatności z zastosowaniem omawianego mechanizmu za więcej niż jedną fakturę, podatnik w komunikacie przelewu nie wskazuje numeru konkretnej faktury, za którą chce zapłacić należność, ale okres, za który dokonuje płatności. Natomiast w przypadku zapłaty zaliczek w komunikacie przelewu podatnik w miejsce numeru faktury wpisuje „zaliczka”.
Bardzo ważną zmianą, wprowadzoną niniejszą nowelizacją, jest brak możliwości zaliczenia w podatku dochodowym do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy w sytuacji, w której pomimo istniejącego obowiązku faktura zostanie uregulowana z pominięciem Mechanizmu Podzielonej Płatności.
Regulacja w zakresie zmian w podatkach dochodowych wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. i będzie miała zastosowanie do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2019 r.
Jednocześnie pragniemy nadmienić, iż kompleksowa obsługa przedsiębiorców jest jedną z dziedzin, którymi zajmuje się nasza Kancelaria. Cechuje nas w tym zakresie szczególny profesjonalizm, rozległa wiedza i wieloletnie doświadczenie.