W październiku bieżącego roku weszła w życie nowa regulacja, której celem jest przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo własności. Rozwiązania zawarte w ustawie o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, mają odpowiadać oczekiwaniom użytkowników wieczystych gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi, którzy od wielu lat napotykają niemożliwe do przezwyciężania problemy przy próbach uzyskania najsilniejszego prawa rzeczowego, jakim jest prawo własności.
Zgodnie z ustawą, z dniem 1 stycznia 2019 roku nastąpi przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności na rzecz właścicieli domów jednorodzinnych i samodzielnych lokali położonych w budynkach wielorodzinnych wraz z tzw. infrastrukturą towarzyszącą, czyli budynkami gospodarczymi, garażami oraz innymi obiektami i urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe oraz racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych.
Takie przekształcenie będzie, co do zasady, odpłatne. Dotychczasowi użytkownicy, którzy z mocy prawa staną się właścicielami nieruchomości, będą zobowiązani do uiszczania corocznej opłaty przez okres 20 lat. Jej wysokość odpowiadać będzie wysokości rocznej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, obowiązującej w dniu przekształcenia. Na zasadach określonych w przepisach szczególnych jednostki samorządu terytorialnego będę uprawnione do waloryzacji należnej kwoty.
Ponadto nowa ustawa przewiduje możliwość wniesienia opłaty jednorazowej oraz skorzystanie z systemu bonifikaty. Ulga przyznana będzie osobom fizycznym, którzy uzyskali prawo własności w wyniku przekształcenia obejmującego nieruchomości Skarbu Państwa. W sytuacji gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w tym samym roku, w którym nastąpiło przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, właścicielowi przysługiwać będzie bonifikata w wysokości 60%. Z każdym kolejnym rokiem wysokość ulgi ulegnie obniżeniu o 10%. Szczegółowe warunki udzielenia bonifikaty oraz wysokość stawek procentowych określi wojewoda, a w przypadku gruntów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego – odpowiednio właściwa rada bądź sejmik.
Podstawę ujawnienia prawa własności w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów stanowić będzie zaświadczenie potwierdzające przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, które organ zobowiązany będzie przekazać do sądu właściwego do prowadzenia ksiąg wieczystych, w terminie 14 dni od dnia jego wydania. Prócz wpisu własności gruntu w księgach wieczystych, sąd z urzędu dokona również ujawnienia roszczenia o opłatę. Co istotne, obowiązek uiszczenia należności obciążać będzie każdorazowo właściciela nieruchomości, w stosunku do której istnieje roszczenie o opłatę, przez czas pozostały do upływu 20 letniego okresu. Powyższe zaświadczenie organ wyda również na wniosek właściciela, po uiszczeniu opłaty skarbowej w kwocie 50 zł.
W zamyśle prawodawcy nowa ustawa ma pozytywnie oddziaływać na osoby będące w szczególności właścicielami lokali użytkowych, położonych w budynkach wielolokalowych. W drodze ustawowego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego dotychczasowi użytkownicy wieczyści uzyskają najsilniejsze z praw rzeczowych, jakim jest prawo własności. Opłata za przekształcenie będzie płatna cyklicznie, co jest niewątpliwie korzystnym rozwiązaniem w porównaniu do sytuacji, gdy przedsiębiorca bez przekształcenia ex lege zobowiązany byłby zapłacić opłatę roczną do końca trwania umowy o ustanowienie użytkowania wieczystego.
Jednocześnie pragniemy nadmienić, iż nasza Kancelaria świadczy usługi w zakresie doradztwa prawnego związanego z wyżej opisaną problematyką. W tej materii cechuje nas wieloletnie doświadczenie oraz pełen profesjonalizm.